فینیشر به نوعی از دستگاههای راهسازی گفته میشود که با دریافت آسفالت و بتن و موادی از این قبیل از کامیونهای حمل آسفالت و بتن، آنرا با ضخامت و طول و عرضی تعریف شده توسط اپراتور بر روی سطحی تعریف شده که عموماً این سطوح کف جادهها و پارکینگها و غیره میباشند، پهن میکند که معمولاً بعد از اتمام کار فینیشر، غلطک این مواد را به وسیله کوبیدن سفت و محکم میکند.
در پشت فینیشر مخزنی وجود دارد که کامیونهای حمل مواد در این محل تخلیه بار انجام میدهند در جلوی فینیشر صفحه ایی پهن قرار دارد که اصطلاحاً آنرا (هد) میگویند و به وسیله آن مواد را با اندازه یکسان روی سطوح پهن میکند.
هر کدام از تولید کننده های فینیشر، طرح و قابلیت های خاصی را به دستگاه اضافه کرده اند ولی اصول کلی کار انواع فینیشرها یکسان و شامل موارد زیر می باشد.
۱) دریافت مخلوط آسفالت از کامیون حمل آسفالت که آسفالت داخل مخزن ریخته میشود.
۲) انتقال مخلوط به قسمت انتهای دستگاه، این انتقال بهوسیلۀ پمپ هیدرولیک انجام میشود.
۳) قبل از شروع کار شمشه را با کورهای که در فینیشر وجود دارد گرم میکنند که آسفالت سرد نشود و بههیچوجه نباید شمشه را با تماس با آسفالت گرم کرد.
۴) پخش آسفالت روی سطح (پخش یکدست)
۵) فشردهساختن اولیه و محدود آسفالت با غلتک کوچک که جزو فینیشر است.
در فینیشرها معمولاً مشخصات فنی زیر مهم بوده و در انتخاب و یا خرید آنها مدنظر قرار میگیرند:
۱) قدرت فینیشر: قدرت فینیشرها متفاوت میباشد و بهصورت تقریبی فینیشرها در قدرت حدود ۴۵ الی ۱۸۰ اسب بخار موجود میباشند.
۲) سرعت ماشین: سرعت کاری فینیشرها از ۰ تا ۳۰ متر بر دقیقه و سرعت حرکت آنها در حدود ۵ تا ۱۶ کیلومتر بر ساعت میباشد.
۳) ظرفیت دستگاه: ظرفیت دستگاه بیانگر مقدار آسفالتی است که دستگاه قادر به فرش آن در یک ساعت میباشد. برخی از ظرفیتهای رایج فینیشرهای تولیدی، ۱۵۰، ۲۰۰، ۴۰۰ و ۸۰۰ تن بر ساعت میباشند.
۴) عرض کار (عرض اتو): عرض کار با توجه به نوع فینیشر بهطور معمول در حدود ۲٫۵ تا ۹ متر قابلاجرا است. بااینحال فینیشرهایی هم وجود دارند که قادر به پخش آسفالت تا عرض ۱۸ متر و حتی بیشتر میباشند.
۵) ضخامت آسفالت پخششده: ضخامت آسفالت پخششده قابلتنظیم بوده و برخی فینیشرها قادر به پخش آسفالت بیش از ۳۰ میلیمتر میباشند.
۶) ابعاد دستگاه:ابعاد فینیشرها با توجه به انواع آنها متغیر میباشد. بهعنوان مثال ابعاد یک فینیشر معمولی به قرار زیر است:
۵۷۰۰ میلیمتر طول، ۳۰۰۰ میلیمتر عرض و ۲۷۰۰ میلیمتر ارتفاع.
فینیشرها به فینیشر آسفالت، مواد پلیمری بر روی سطوح صنعتی و بتن تقسیمبندی میشوند. که فینیشر آسفالت دارای دو نوع چرخ لاستیکی و چرخ زنجیری میباشد و فینیشر بتن دارای دو نوع سیلندری و پلی بتن می باشد در ادامه انواع فینیشر آسفالت را که بیشتر مورد استفاده قرار می گیرد توضیح می دهیم :
فینیشر چرخ لاستیکی: در انواع چرخلاستیکی دو چرخ لاستیکی بادی در عقب وجود دارد که نیروی محرکه را تأمین میکنند که این چرخها دقیقاً جلوی اتو واقع شدهاند. دو جفت چرخ کوچک هم وجود دارد که فرمانپذیری ماشین را بهعهده دارند و بهصورت هیدرولیکی هدایت میشوند و زیر مخزن قرار دارند. تایرهای جلو غیرقابلانعطاف و صلب هستند. چرخهای زنجیری در تمام طول قسمت کشش گسترده است و وزن روی سطح بسیار گستردهای (در مقایسه با چرخلاستیکی) تقسیم میشود.
فینیشر چرخزنجیری: فینیشر چرخزنجیری برای کارهای عمده و معمولاً در خارج از شهر و همچنین در جادههایی که برای بار اول آسفالت میشوند و یا نقاطی که جاده شیب دارد، استفاده میشود. در داخل شهر بهدلیل نیاز به مانور بیشتر از فینیشر چرخلاستیکی استفاده میشود. بهعلاوه فینیشر چرخزنجیری نمیتواند روی آسفالت حرکت کند و ممکن است آسفالت را تخریب کند. بنابراین در مسیری که اطرافش قبلاً آسفالت شده نمیتواند کار کند. بیشتر کارخانههای سازندۀ مدلهای مختلف خود را در دو نوع چرخزنجیری و چرخلاستیکی عرضه میکنند. لاستیکهای فینیشر علاوه بر صلبیت درمقابل حرارت هم مقاوم هستند.
فینیشر دارای دو قسمت اصلی میباشد: کشش و شمشۀ اتو.
الف) کشش
کشش، نیروی محرک برای بخشهای مختلف را تأمین میکند و شامل مخزن، غلتکهای گردان، نقاله و حلزونی میباشد.
ب) اتو
اتو توسط تراکتور کشیده میشود و بهدنبال تراکتور و روی مخلوط آسفالت ریختهشده حرکت میکند. اتو شامل این قسمتها است: صفحۀ اتو، مرتعشکننده، گرمکن، قسمت کنترل ضمخامت و کنترل حد نهایی (حد بالایی) میباشد.